“शांततेचा खरा मार्ग प्रवासात नसून, थांबण्यात असतो — जेव्हा मन स्थिर होतं, तेव्हाच धम्म उजळतो.”

वर्षावासाला सुरुवात – आषाढी पौर्णिमा..

आषाढी पौर्णिमा हा बौद्ध परंपरेतील अतिशय पवित्र दिवस आहे. याच दिवशी “वर्षावास” या आध्यात्मिक तपश्चर्येच्या कालखंडाची सुरुवात होते.

वर्षावास म्हणजे काय?

वर्षावास म्हणजे पावसाळ्याच्या तीन महिन्यांत भिक्षूंनी एका विशिष्ट स्थळी थांबून ध्यान, साधना, वाचन आणि उपदेशाला वाहून घेणारा काळ.

कालावधी:
आषाढ पौर्णिमा ते आश्विन पौर्णिमा (सुमारे 3 महिने)

परंपरेचा इतिहास:
भगवान बुद्ध सतत आपल्या भिक्षू संघासह प्रवास करत असत. परंतु पावसाळ्यात प्रवासामुळे शेतीचे नुकसान होऊ शकते, कीटक प्राण्यांचा जीव जाऊ शकतो, म्हणून त्यांनी भिक्षूंना एका जागी थांबून साधना करण्याची आज्ञा दिली.

तेव्हापासून ही परंपरा सुरू झाली.

वर्षावासात काय घडते?

भिक्षू प्रवास न करता एका विहारात किंवा ध्यानस्थळी राहतात

दररोज ध्यान, धम्मवाचन, उपदेश
उपासक-उपासिका पंचशील, अष्टशील यांचे पालन करतात
धम्मदर्शन, धम्मदान, सत्संग यासारखे कार्यक्रम होतात.

महत्त्व:

आत्मचिंतन, शांती व संयमाचा काळ
समाजाशी संवाद वाढवण्याचा संधीचा काळ
तरुण पिढीला धम्माचे शिक्षण देण्याची संधी

उपसंहार:
आषाढी पौर्णिमेपासून सुरू होणारा वर्षावास हा बौद्ध जीवनशैलीतील एक पवित्र आणि शिस्तबद्ध अध्यात्मिक प्रवास आहे. तो प्रत्येकाच्या अंतर्मनातील “बुद्धत्व” जागवण्याची संधी आहे.

प्रकाशपर्वन्यूज साक्षी थोरात अकोट तालुका प्रतिनिधी.